THOMAS MORE

Ortaçağ karabasınının kalbinde,italya'da Insan tarihini değiştirerek ideolojilerinin buyruklarına göre yeniden yaratmak isteyenlerle ' Tarih ' arasındaki savaşımın  tüm gerilimlerini yaşayan Machiavelli ' insan'ı kendi tarihi içerisinde tüm gerçekliği ile yakalayıp ' ınsanlık Tarihi ' nin  bir modelini olusturmaya calişırken aynı yıllarda uzaklarda ,Ingiltere'de Sir Thomas More aynı probleme düşşel modeller kurarak yaklaşıyordu.Sir Thomas More ( 1477 - 1535 ) Oxfordda klasik diller ve mantık okudu; daha sonra Londra'da avukat yetiştiren Lincolns inn' e girdi ve 1501 de Londra Barosuna Avukat olarak kabul edildi..Avukatlığının ilk yıllarında Chartreuse tarikatının  bir manastırından  çilekeş bir Fransisken rahibi gibi yasadı.Daha sonra Londra'ya  dönerek avukatlık yaptı.,özellikle ticaret hukuğu konusunda kısa sürede büyük birüne kavustu.1510 da serbest avukatlığı bırakırak  kralın hizmetine girdi.Londra  Yönetici Yardımcılığı ( 1518 e) ,Hazine bakanı yardımcılığı ( 1521 ) Oxford ( 1524 )  ve Cambridge ( 1525 ) üniversiteleri yöneticiliği ,Fransa'da büyük elçilik ( 1527 ) gibi görevlerde bulundu..

Thomas More'nin 1513 ile 1518 arasında ingilizce ve latince olarak  yazdığı ' History of King Richard III ' (Kral III Richard'ın tarihi ) Ingiliz tarih yazıcılığının  ilk baş eseridir.. Thomas More  kendisini üne kavusturan  ve günümüzde de beğeni ile okunan ve dünya dillerinin  pek çoğuna  çevrilen ünlü eseri ' Utopia ' yı 1515 de Ingiliz Flemenk  ticaret anlaşması üzerinde çalışırken Flemenkte yazmaya başladı ve Londra'ya döndükten sonra tamamladı; eser 1516 da Levven'de yayınlandı..Utopia'da More,insan mutluluğunu  ve huzuru düşsel bir kent devletinde  arar..More'a göre Insan'da  kötülüğe  ve yanlışa karşı bir yatkınlık vardır ve insan bundan kurtulamaz : ama kötülüğe olan yatkınlığımız en azlara indirilebilir..Bu en az durumu bireyin tek başına başarabileceği bir durum değildir,çözüm toplumun ekonomik yapısının değiştirilmesinde yatar.Değişim,özel mülkiyetden toplumsal ortak mülkiyete geçişle olanıklıdır..More'a göre özel mülkiyet insanı bencillestiriyor ve kötüye yakınlığının gelişmesine neden oluyordu.Özel mülkiyetin olmadığı toplumsal yapı insanın mutlu olabileceği gerekli ortamı oluşturacaktır..More'nin bu görüşünü ,sonraki yıllarda Pierre Joseph Proudhan ( 1809-1865 ) Mülkiyet nedir,Mülkiyet hırsızlıktır 1840 diye cevap verir..More utopia'da ortak mülkiyet temelinde ,ceza sistemini ,bosanmayı,kadın haklarını  ve ötenaziyi  inceliyordu..More Machiavelli'nin  tam karsıtı bir biçimde  şiirsel bir uslupla düşsel bir mekanda düşsel kurgularka problemi ele alır ve kuramoını geliştiri.

More,Kilisenin  ideolojisine gerçekten  inanan  dindar bir hrıstiyandır,Papa'ya yürekden bağlıdır.,Machiavelli gibi karnını doyurabilmek  ve canını  kurtarabilmek icin kiliseye ve hosgörünmeye çalışmaz.Ama ne varki More'nin Kiliseye içten bağlılığı hayatına mal oldu..

1521de Kral VIII.Henry,Martin Luther'e karşı kilisesini savunan bir kitap yazdı,kitap büyük bir olasılıkla More'in kaleminden çıktı..ama imza Kral'a aitti ' Essertio septem  sacramentorum adversus Martinum Lutheriım' ( Martin Luther' karsu 7 sav ) adlı kitaba karsı Martin Luther 'den çok sert bir yanıt geldi.Bunun üzerine More ,Martin Luther'i ' Reponsia ad Lutherum ' ( Luther'e yanıt ) 1523 de yanıtladı.ama bu kez kendi imzasını kullandı..

More her ne kadar özel mülkiyete karşı olsada Katolik Kilisesinin değerleine ve kurumlaırına yürekten bağlıdır.More  bu bağımlılığını Lutherle olan sert poleğiminin  dışında yazdığı  diğer kitaplarla da gösterdi... More'nin  katolik hristiyan ideolojisini savunan kitapları: 
A Dyalogue Conserning Herecles ( 1529 Heretik Görüşler üstüne bir diyalog )
The Cofutacyon of Tyndals Answere ( 1532 Tyndals'ın yanıtlarına tekzip ) 
Apology ( 1533 savunma )
Debellacyon ( 1533 Fatih ) 

More iyi bir eğitim görmüstğ,Ingiltere Krallığının saygın devlet adamlarından,Kral'a  yakın bir soylu  ve ünlü bir yazardı: Humanizm hareketinin  önde gelen bilgilerinden  biri olmasına  rağmen katolik  hristiyan anlayışının ateşli  bir savunucusu idi.Katolik kilisesine olan bu bağlılığı More'in trajin sonunu hazırladı

Kral Henry kendine veliaht doğuracak bir eş arıyordu,Eşi Catherine'in erkek çocuğu olmuyordu,bir erkek çocuğa sahip olabilmek için  eşinden  boşanıp Anne Boleyn ile evlenemk istiyordu,fakat katolik inancı  buna izin vermiyordu.Kral  Anne Boleyn'le evlenebilmek için önüne  çıkan bütün engelleri çiğneyip geçmeğe kararlıydı...More'den kendisini desteklemesini ,Aragon'lu Catherine'i bosamasının  Hristiyanlığa aykırı olmadığını savunmasını ve Ingiliz Kralının  Ingiliz kilisesinin başı olduğunu onaylamasını istedi.More,Kral'ının  Ingiliz kilisesinin başı olduğunu kabul ettiiama kral'ln boşanmasını kabul etmesi için Papa'ya yazılan  1530 tarihli mektubu imzalamayı redetti.Kral 1533 de katolik kilisesine rağmen Aragonlu Catherine'den  bosanarak Anne Boleyn ile evlendi.. More,Anne Boleyn'in Kraliçe olarak taç giyme törenine katılmadı.More'a 13 Nisan 1533 de Saraya çağrılarak  Kral'ın Catherine'yş boşamasını meşrulaştıran vesaret yasasını yemin ederek onaylamasını istedi...Bu yasa papanın ustunluğunu ortadan kaldırıyordu.Koyu bir katolik olan More Papa'ya karsı gelemedi,kralı'na karşı geldi,tutuklandı.Yargılanması 1535'e kadar sürdü ve ölüme mahkum edildi.Çağın ingiliz infaz yasasına göre dört parcaya bölünerek infaz edilmesi gerekiyordu.Kral müdahalesi ile kafası kesilerek öldürüldü..