Johannes Kepler ( 27.12.1571 -15.11.1630 ) yoksul bir ailenin çocuğu idi,babası bir paralı asker annesi ise bir hancı kızı.Çocukluğu güç kosullarda,yoksulluk içerisinde geçti.Sağlığı iyi değildi. Üç yaşında geçirdiği çiçek hastalığından sonra tüm yaşamı boyunca ellerini gerektiği gibi kullanamamaktan ve gözlerinden yakındı.Sağlıksızdı,güçsüzdü,yoksuldu ama farklı bir çocuktu.Cocuk saflığı ile kendini ele veriyordu.Württemberg dükünün dikkatini çekti,dük keplerin eğitimini üstlendi..Kepler Tübingen Üniversitesinde okurken Kopernikçi astronom Michael Mastlin'in derslerini izledi ve etkisinde kaldı. Kopernik'İn problemi ve evren modeli Kepler'İn bundan sonraki çalışmalarının yönünü belirlerdi ...
Graz'da öğretmenlik yaparken gezegenlerin hareketleri üzerine ilk kitabın yazdı ( 1596 ) ' Prodromus Dissertation Mathematicarum continens Mysterium Cosmographicum ' ( evrenin gizlerini içeren matematiksel arastırmaların habercisi ).Genc kepler bu kitabını yazarken Platoncu ve Pisagorcu felsefenin etkisindedi.Özellikle Pisagorcu felsefenin ' Varolan şeylerin matematiksel uyumu' görüşü onun probleme yaklaşımı belirlemiştir. Kopernik modeli her biri cam bir küre üzerindek yivlerle hareket eden altı gezegen ve merkezde güneşten oluşuyordu..Kepler bu modeli yeniden çok karmaşık bir biçimde kurdu.Kepler modelinde de merkez de yine güneş vardı ,ama gezegenler antik çağın ünlü ' Platon Cisim ' lerinin yer aldığı bir modelder deviniyorlardı.Keplerin modelinde ,Kopernik'in üzerlerinde gezegenlerin hareket ettiği cam kürelerin içinde ve dışında bu platon cisim'le ri yer alıyordu. Bu model Kepler'in matematik dehasının görkemli bir fantazisi idi..
Kepler bu ilk kitabını dönemin bilim adamlarına gönderdiç Tycho Brahe kitabı okur okumaz Kepler'in farklılığını anladı ve onu Prag'a çağırdı.1600 'e Protestanlar Graz'dan sürülünce Kepler'de Prag'a gitti ve Brahe'nin asistanı oldu.Kepler Prag'da Brahe'nin olusturduğu arastırma grubunda Mars gezegeninin yörüngesini araştırmakla görevlendirildi..
1601 tarihinde 'De Fundamentis Astrologiae Certioribus ' ( Astrolojinin Güvenilir Temeller ) adlı eserini yayınladı.. Kepler Platon ve Pisagor felsefelerinin erkisi ile evrenle insan arasında matematiğin ilkelere dayanan bir uyum olduğunu ,bundan ötürü evrendeki gök cisimlerinin devingenliğinin insan yazgısını belirleyebileceğini ileri sürüyordu.Astroloji konusundaki bilgisinden ötürü yıldız falo konusunda yaygı bir üne sahipti..Brahe ölünce Imparatır II Rudolf Kepleri İmparatırluk matematikcisi yaptı ..
Ekim 1604'de asistanı Jan Brunowski,Samanyolunda yeni bir yıldızın ayırımına vardı.Kepler samanyolundaki supernovayı 1606'da çıplak gözle görülemez duruma gelinceye kadar gözledi. Bu supernovaya sonradan Kepler'İn adı verilmistur.Kepler gözlemlerini ' De stella nova in pede serpentaru ' ( Yılancı takım yıldızının ayağındaki yeni yıldız ) adıyla yayınlandı..
Brahe'nin asistanı olarak Mars'ın yörüngesini gözlemlemekle görevlendirilen kepler,doğru ve sağlıklı gözlemler yapabilmek için önce ışığın yayılması ve dünyadaki gözlemciye ulaşmadan,atmosferde kırılması olgusunun incelenmesi gerektiği kanısında idi.Işık konusundaki araştırmalarının sonuçlarını 1064 de ' Ad Vitellionem Pualipomena Quibus Astronomiae Pars oprica Traditur ' ( Astronomideki Optik Konuların incelenmesi Konusunda Vitellio'ya Ek ) adı ile yayınlandı..Vitellio Ortaçağda yasamıs bir bilgindi ve Kepler'İn zamannda elde bulunan en önemli yayınlanmış optik konulu araştırma Vitellio'ya aitti.Kepler tüm yaşamı boyunca gerek araştırmalarını yayınlarken ve gerekse birebirlik ilişkilerinde insanlara karşı son derece alçak gönüllü ve saygılı davranmıştır...
Kepler bu optik konulu araştirmasi ( ilk araştirma vitellioya aittir ) ile o zamana kadar bilimsel olarak açıklanamayan hipermetropi ve miyopiden kaynaklana bulanık görme olgusunu bilimsel olarak açıkladı..Gerçi 1200 yılllarıdan beri gözlük biliniyor ve kullanılıyordu. ama bu dış bükey ve içbükey camların nasıl olupta görüşü düzeltiği bulanuklığı kaldırdığı açıklanmıyordu.Kepler optik ve mercekler konusunda öncü bir çalışma yapar.
Ad Vitellionem Paralipomena Quibus Astronomiae Pars Optica Traditur adlı eseir ile Kepler deneysel fiziğin kurucusudur..Bu ünlğ çalışması Kepler için bir dönüm noktası olmuştur.' Mysterium Cosmographicum'da ortaya koyduğu modelini yaptığı gözlemlerle sürekli olarak sınadı.1609'da Astronomia Nova ile Kepler bilimisel araştırmanın eşsiz bir örneğini vermiştir..Kepler'in 1604'le 1609 arası çalışmaları gösterdiki bir bilim adamı kuramlarını mutlaka gözlem ve deneylerle kanıtlamalı,model,objesi ile çakışmalı yoksa ortaya konan bilgi bilimsel değil,metafiziktir..
Kepler Astronomia Nova ile kuramsal fiziğin de kurucusdur.. Mysterium CosmographicumDa ortaya koyduğu ' Platon Cisimlerine dayanan monelinin Mars gezegeni üzerine yaptığı gözlemlerle çakışmadığını görmüştü.Kepler 1610'da Galilei tarafından geliştirilen teleskopun optik çalışma ilkelerini açıklayan kısa çalışmasını Galilei'ye gönderdi.Dinamiğin büyük ustaso Galilei ise küstahça bir tavırla her iki eseride görmezden geldi ve tüm yaşamı boyunca Kepleri yok saydı..
Kepler 1611'de kendi iki yakınsak mercekten oluşan teleskopunun ( Kepler teleskopu ) optik çalışma ilkelerini açıklayan Doptice'yi ( Kırılma ) yayınlandı..Galileinin teleskopu daga öncedir. ama bir ıraksak birde yakınsak mercekten oluşan ve büyütme gücü fazla olmayan ilkel bir teleskoptur.. Oysa Kepler teleskopu bugünün gelişmiş mercekli ( kırılmalı ) teleskopların öncüsüdür..
Imparator II Rudalof tahti kardeşine bırakmak zorunda kalınca,Kepler ömrünün on dört yılını geçireceği Linz'e taşındı ( 1611 )..Kepler astronomia Nova'dan on yıl sonra,1619'da Harmonice Mundi'yi ( Dünyanın uyumu ) yayınladı.. Kepler inançlı bir protestna ve mistik bir Tanrı aşığı idi.Kepler'in bu çalışması,onun tanrıya duyduğu sevgiyi ve inancın gücünü gösteren görkemeli bir eserdir.Harmonice Mundi'yi bilim açısından ölümsüz kılan 3.Kepler Yasasının açıklanmasıdır. Keplerin ' Gezegenlerin periyotlarının karesi ile Güneşe olan uzaklıklarının küpü,birbiri ile doğru orantılıdıır' biçiminde formule ettiği 3.yasa ile,Kopernik'in araştırmaları ile kurulmaya başlayan Güneş sisteminin matematiksel modeli tamamlnamış oldu..
Linz'de çalışmalarını sürdüren ( 1618 - 1621 ) Kepler Harmonica Mundi'den sonra en kapsamlı eseri olan Epitome Astronomiae Copernicanae ( Kopernşj Astronomisinin özeti ) yayınlandı.. Üç ciltlik bu eserinde Kepler,Galileinin küstah ve kıskanç tutumuna karşın büyük bir alçak gönüllükle kendi başarılarını hep arka planda tutarak Galilei ve Kopernik'in çalışmalarını ön plana çıkar.Kilsie kitabı yasak kitaplar listesine ekledi ve 200 yıl yasaklandı
Kepler,Tycho Brahe'nin ve kendisinin tüm yaşamları boyu üzerinden çalıştıkları yıldız gözlemleri tablosunu Tabulae Rudolphinae ( Rudolf cetvelleri ) 1627 tarihinde Linz'de tamamlandı.. Tabula Rudolpinae .T.Brahenin 777,Keplerin 228 yıldız gözlemini içerir.Kepler bu kitabu linzde bastırmak istiyordu ama 30 yıl savaşlarının ateşi Linzide sarmıştı.Katolikliğe dönmeye zorlanan köylüler ayaklanarak Linz'i kusattılar ve atese verdiler.Kepler Linz'i terk etmek zorunda kaldı,Ulm'e giderek kitabını orada bastırdı..
Otuz yıl savaşlarının ünlü komutanı Friedland ve Zagan dükü Abrecht von Wallenstein,Kepler, Zagana çağırdılar.Kepler bu çağrıya uyarak ailesi ile beraber Zagan'a yerleşti ve dükün yardımı ile basımevi kurdu. İmparatorun keplere onikibin florin borcu vardı.Kepler parasını almak için Regensburg'a gitti; burada hastalandı ve kısa süre içinde öldü.Savaşın kargaşası içerisinde Kepler'in mezarı konusunda ya hiç bir belge tutulmadı,tutuldu ise de savaşta yitti.Keplerin nerede gömülü olduğu bilinmemektedir
Fizik ve Astronomide pek çok ilkin başlatıcısı olan Kepler ölümünden sonra 1634 tarihinde yayınlanan Somnium ( Düş ) adlı romanı ile biilm kurgunun da ilki sayılır.Somnium'un konusu Ay!a yapılan düşsek bir yolculuktur.
No comments:
Post a Comment