Thomas Paine Ingiltere'nin Norfolk bölgesindeki Thetford'da doğdu.13 yaşında okuldan ayrılarak bir korse üreticisi olan babasının yanında çalışmaya başladı.Bir çok değiştirdikten sonra vergi memuru oldu.Londra'da tanıştığı Benjamin Franlin'in önerisi üzerine 37 yaşında Amerika'ya göç etti.Bu dönemde Amerikan kolonileri ile Ingiltere arasındaki ilişki bozulmaya,kolonilerde bağımsızlık düşüncesi yeşermeye başlamıştı.Amerika'da siyasetle yakından ilgilenen Paine,köleliğin kaldırılmasını ve Amerika kolonilerinin Ingiltere'den ayrılmalarını savunan yazılar yazdı.1776'da yayımlanan ' Sağduyu ' adlı yapıtı Amerikan Bağımsızlık Bildirgesinin hazırlanmasından etkili oldu.
Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında çeşitli kamu görevlerinde bulunan Paine,1787'de Avrupa'ya geri döndü.Ingiltere ve Fransa'da krallıkların devrilerek yerine Cumhuriyetlerin kurulması için mücadele etti.1789 Fransız Devrimi'yle beklentilerinin bir bölümü gerçekleşmiş oldu.
1791-92'de ' Insan hakları ' adlı kitabını iki bölüm olarak yayımladı.Bu kitapta cumhuriyet yönetimini savunarak Ingilizleri monarşiyi yıkmaya çağırdı.Halkın eğitilmesni,yoksullara yardım edilmesini,işsizlere devletin iş alanları açmasını,emekli aylığı verilmesini ve gelire göre artan oranda vergi alınmasını istedi.Bu kitanı yüzünden Ingiltere'de vatana ihanetle suçlanan Paine,bu arada Fransa'da Ulusal Meclis'e seçilmişti.Fransa'ya giderek meclis çalışmalarına katıldı ve monarşinin kaldırılması yönğnde oy kullandı.Ne varki,Kral XVI.Louis'nin idamına karşı çıktığı için Robespierre yönetimi sırasında gözden düştü ve bir yıla yakın süre hapsedildi.Paine'in hapisteyken yazdığı '' Mantık Çağı '' ( 1794 ) adlı kitabının ikinci bölümü 1796'da yayımladı.Bu kitapta Tanrı'ya inandığını,ama yürürlükteki dinsel uygulamalara karşı olduğunu belirttiği için dinsizlikle suçlandı.1796'da yazdığı son büyük kitabı olan ' Tarımsal Adalet ' te toprak mülkiyetindeki eşitsizlikleri eleştirdi.1802'de ABD'ye dönen Paine yaşamının son yedi yılını bu ülkede geçirdi ve Newyork'ta öldü.
Thomas Paine,1784 yılında yayımladığı ' Mantık Çağı ' adlı kitabnda,Tevrat ve Incil'in eleştirisine girişirken ' Tek bir Tanrı' ya inanıyorum....Yeryüzü yaşamı ötesindeki mutluluğa inanıyorum;insanlar arası eşitliğe ve sevgiye inanıyorum ve şuna da inanıyorumki,dinsel görevler adil olmayı,hemcinslerimizi mutlu kılma çabalarını kapsar....'' diyerek sözlerine başlar.Hemen arkasından '' Kutsal '' diye bilinen kitapların Tanrı yapısı değil,insan yapısı şeyler olduğunu söyledikten sınra yaylım ateşine geçer.Örneğin,bu kitaplar hakkındaki görüşlerini sergilerek,herşeyden önce belirttiği şudur:'' Eski Ahit'in müstehcen hikayelerle,şeheviliklerle,gaddarlıkla,intikamlarla dolu sayfalarını okuduğumuzda,bu kitabın Tanrı sözleri olmaktan çok,şeytan sözleri olduğunu söylemenin daha uygun olduğunu anlatırız '' Fakat,bunu da yeterli bulmaz ve ekler ; '' Bu kitapları Tanrı kitapları olarak benimsemeyi Yaradan'a karşı saygısızlık sayarım ''
Bugün uygar ülkelerin kitaplıklarında hala başköşeyi işgal eden bu kitabın yazarı için Napolyon Bonapart vaktiyle şöyle demiştir: '' Yeryüzünün her bir kentine Thomas Paine'in saf altından yapılmış heykelinin dikilmesi gerekir ''
No comments:
Post a Comment