Wednesday, March 29, 2017

DRED SCOTT'UN HIKAYESI

Missouri Anlaşması bir köle eyaleti olarak kabul edilmek üzere Missourinin basvurmasıyla ortaya çıkan politik fikir ayrılıklarını gidermek için Kongrenin uğraştığı bir girişimdi.Kongrenin önemli adamları kölelik sorununun Birleşik devletleri ayırmasına izin vermek istemiyordu.Bu anlaşmanın bir kaç sonucu oldu; Missouriye istediği verildi ve basvurusu kabul edildi.Maine içişlerinin istediği gibi düzenleyebilecek özgür bir eyalet olarak kabul edildi.Birleşik devletlerde özgür eyaletler ve köle eyaletleri arasında ise dengeyi sağlayacak bir takım kurallar getirildi.Ancak Dred Scott gibi birinin ortaya çıkacağını hiç düşünmemişlerdi.

Scott,John Emerson adında bir ordu cerrahının kölesiydi.Emerson görevi dolayısıyla Missourideki evinde ayrılıp bir kaç yıllığına illionois ve Minnesotaya savasmak için giderken hanından kölesi vardı.

Emerson 1846'da öldükten sonra Scott'ın muhtemelen kölelik karşıtı olan beyaz arkadaşları ona Emerson'dan  özgürlüğünü istemek için mahkemeya basvurması için akıl verdi.Çünkü Emerson kölesiyle beraber özgür eyaletde yaşıyordu.Scott bu tavsiyeyi değerlendirdi ancak ilk başta davayi kaybetti.Fakat 1850 de Saint Louis deki temyiz mahkemesinde davayı kazandı.Ancak karar tekrar temyiz edildi ve 1852 de scott köleliğe geri döndü.

Şunu belirtmekte yarar var.Artık önemli olan Scott'ın özgürlüğü değildi.çünkü John Sanford adında bir kölelik karşıtı,onu Emerson'dan satın almıştı ve Scott için başka planları vardı.Sanford bu davayı bir emsal oluşturması için kullanmak istiyordu.Kendisi özgür bir eyalet olan Newyork'ta yaşıyordu ve bu tür davalar orada Federal devleti ilgilendiriyordu.Yani Yüksek Mahkemeye  kadar gidebilecek bir davaydı bu.Artık Scott'ın davası tüm Amerikayı savaşın eşiğine getirecek kadar önemli politik olay haline gelmişti.

Kölelik karşıtlarının amacı ,kölelerin özgürlüklerini kazanmayı daha kolay hale getirecek köle sahiplerini ortadan kaldırmaktı.Yüksek Mahkemenin köleliği anayasaya tamamen aykırı bulmasını umuyorlardı.

Köle sahipleri  de planlarını yapmıştı.Bir kölenin kişinin malı olup olmadığı meselesini bir kenara bırakıp bu davanın tamamen Missouri eyaletini ilgilendirdiğini savunuyorlardı.Missouri Mahkemesi zaten Scott'ın aleyhine bir karar çıkarmıştı.Bu davanın herhangi bir yerde tekrarı ise Missouri eyaletinin haklarını ihlal etmek anlamına gelecekti..

Bazı kölelik karşıtı gruplar ( Ohio'dan John Mclean,Masschusetts'den Benjamin R.Curtis ) davanın federal mahkemede görülmesi için baskı yaptılar.İddiaları Scott'ın Missouri Anlaşmasına göre serbest bırakılması gerektiğiydi.Bu anlaşmaya göre federal mahkeme eyalet mahkemelerinden üstündü.Dava,kölelik karşıtlarının  istediği gibi federal mahkemede görüldü ama pek hoşlarına gitmeyecek bir karar alındı.

İkiye karşı yedi oyle mahkeme Scott'ın aleyhine karar verdi.Mahkeme  ayrıca köle yada özgür,hiçbir  zencinin Amerikan vatandaşı olmadığı yargısına vardı.Sonuç olarak davalarının federal mahkemede görülmesi mümkün değildi.Dahası,Mahkeme kongrenin herhangi bir bölgede köleliği yasaklama yetkisine sahip olmaması gerektiğine karar verdi.Çünkü Anayasaya halkın özgürlüğün,malını korumak için yapılmıştı ve kölelerde tabiiki maldı.Bu,Birleşik Devletlerin kölelikle ilgili aldığı olumlu kararların tam tersine bir tutumdu.

Kölelik karşıtları,kaş yapalım derken göz çıkarmıştı

Köle sahipleri bu davada zafer kazanmış olsalarda uzun vadede zararlı çıktılar.Mahkemenin kararı Demokratik Partiyi  ve köleliğe karşı oy veren Cumhuriyetçileri tam olarak ayırmıştı ve bu konudaki fikirler halkın gözünde tam olarak oturdu.Belkide bu yüzden 1860'da seçimlerde kölelik karşıtı Cumhuriyetçi Abraham Lincoln başkan olarak seçilmişti.Bu seçim bir çok tarihçi tarafından iç savaşın nedeni olarak kabul edilir..

Sonunda Dred Scott davası esas hedefine ulaşamadı.Kölelik karşıtları köle haklarıyla ilgili önemli bir davayı kaybetmiş oldular ve hatta giriştikleri politik savaşta bir adım gerilediler.Kölelik yanlılarının zaferi ise kısa süre sonra kaybedecekleri bir savaşa neden olabilecek sahte bir zaferdi.Bu işten tek karlı çıkan Scott'tı.Yüksek Mahkemenin kararından sonra Scott'ın sahibi ona söz verdiği gibi özgürlüğünü bağışladı.

Artık Altmış kusur yasına gelmiş olan Dred Scott ise sonraki yıl öldü..

No comments:

Post a Comment