Tarihin yaz dediği bir bilgi blogudur.Insanların bilgiye ulasması ıcın yaptığım bir çalışmadır.Bunları yazarken pek cok kaynaktan yararlandım onlarıda yazıların altlarında bulabilirsiniz,yazmaya ve bilgi yüklemeye devam edeceğim dilerim birilerine yararı olur
Thursday, October 20, 2016
Felsefi Lİberallik 3.bolum
Bilimde biray toplum arasindaki çatişma özce gecicidir..Genis olcude bilim adamlarinin tumu ayni zeka ölçülerini kabul eder ve böylece görüşme ve arastırma sonucta,genel olarak anlasmaya yol acar
Bireycilik ögesinin bilimsel yöntemde hemen göze çarpar türden degilsede esasli bir öge oldugunu gösteren bir gelişme..Yineden modern çagda ortaya çikmistir..Galile zamaninda Aristonun ve kilisenin otoritesi hala duyularin tanıkliği olcusunden ıkna edici idi
Ilk liberallik zeka konularinda ve ekonomide bireyciydir.Faka heyecan ve ahlak yönunde kişinin hak ve iddialari uzerinde israrci degildİ..XVIII yuzyil ingilteresinin empiriğini ,Amerikan Anayasının kurucularini,Fransız ansiklopedisini egemenliği altinda tutmustu..Fransiz devrimi sirasinda Girondenler dahil ilimli gruplarca temsil edilen liberalizm,bu gruplarin ortadan kaldirilmasiyla bir yüzyil Fransiz politikasşnda görünmez oldu.Ingilterede Napoleon savaşlarindan sonra,Benthamcilarla Manchester Okulunun doğusuyla birlikte yeniden etkinlik kazandi
Liberalik,feodallikle ve devlet kilisesi ile engellenmediği Amerika 'da en büyğk başarisini göstermiş,1776 yilindan itibaren egemenliğini sürdürmektedir
Yavas yavas liberallik karşi tezine dönüşen yeni bir dusunce akimi Rousseau ile baslar ve romantik ulusalciliktan guc alir.Bu akimda bireycilik,zeka alaninda tutkular alanina uzanmis ve bireyciliğin anarşik yanlari aciga konmustu
Carlyle be Nietzche yönünden geliştirilen ilk endustrileşmeden hoşnutsuzluk,onun dogurdugu çirkinlikten nefret,endüstrısının zalimliğinden tiksinme türünden öğelerin yeraldığı kahramanlik kültü bunun ozelliğidir
Ortacagin modern dunyanın yarattıgı tepki karsısında ideallestirme egilimi vardi.Ortadan kalkmakta olan kilise ayrıcılıklarının busbutun ortadan kalkmasi istegi ile aristokrasinin ve Endustri patronlarinin zalimliğine karsi işçilerin savunulmasi birlestirilmisti.Ulusculuk adina baskaldirma hakki ve özgürlük ugruna savasmanin görkemi hararetle savunuluyordu.Byron bu devrin şairi,fichte,Carlyle ve Nietzcge ise dusunurleri idi
KURAM VE EYLEM
Fakat tümümüz yiğit önderler olamayacagimizdan birey olarak sözümüzü dinletemiyecegimizden kahramanlik felsefesi kabul edildiğinde anarsizmin öbür biçimlerince kacinilmaz olarak en basarilisi ' Kahramanin despotca yönetimine varir,Tiranlik kuruldumu en basarili kahraman,kendisini iktidara tükselten kişisel hak ve iddia ahlakına başvurarak başkalarinin sesini kesecektir
Bu yaşanti kurami uygulamada kabul edildiğinde başka bir durum ortaya çikar :Şiddetle baski altinda tutuldugu diktatoryal devlet karsisinda kendini birey rededer
Liberal felsefenin ilk kusatici anlatimi ,modern filozoflarin en derini degilse bile en etkini olan Locketa bulabiliriz.Ingilterede Locke'un düsünceleri belli bir zeka düzeyine hitab ediyordu.Onlarin etkisini kuramsal felsefe dışinda izlemek olasi degildir.Öte yanda Fransada işbaşindaki rejime ve kuramda gecerli Descartesciliga karsş durmaya götüren olaylarin akişini büyük ölçüde etkileyen ayni düşüncelerdi
Politik ve ekonomik yönden gelişmis bir ülkede ilerlemis ve dogduğu yerde yaygin bir düşüncenin aciklanmasi,sistemli duruma getirilmesinden başka bir şey olmayan felsefe ,başka bir yerde devrimci bir çabanin ve sonundada devrimin bir kaynagi olabilir...
Gelişmis ulkelerin tanınma siyasetlerini düzenleyen ilkelerin az gelismis ülkelerde bilinmesi dusunurler sayesinde olmustur.Gelismis ulkelerde kuram esini veren uygulamalardir.Öbür ülkelerde ise Kuram uygulamaya esin verir.Bu ayrim aktarma dusuncelerin dogduklari ülkelerde neden kendi ülkelerinden oldugundan daha az başari kazanabildiğini anlatan ılkelernden biridir
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment