ISTANBUL BOĞAZININ TEK ADASI

Istanbul boğazının tek adasının hikayesini anlatmak istedim.Hergün gördüğümüz ama dikkatimizi çekmeyen bu adanın ilginç bir hikayesi var.

Fatih Sultan Mehmet'in tezkirecibaşısı  Osman Efendi tarafından yaptırılan çeşmenin  suyu günün birinde durup dururken kuruduğu için.Bu çeşmenin  bulunduğu semt de halk arasında '' Kuruçeşme '' adıyla anılmaya başlamıştı.O gün bugündür semtin adı hep aynıdır.

Ve Kuruçeşme adıyle anılan bu semtin kıyılarından 300 metre kadar uzakta güzeller güzeli  Bogaziçin tek adası.Daha doğrusu  adacığı bulunur.Bugün bu adacık Galatasaray adası olarak anılıyor.

Bogaziçindeki bu tek ada yavrusunun resmi kayıtlardaki eski adı '' Sarkis bey adası '' olarak geçer.Sarkis bey,Kuruçeşme açıklarında denizin ortasında gelişi güzel bir vaziyette çıkan birkaç  kaya parçasını ada haline getiren kişidir.Istanbul'u birbirinden güzel sayısız eserlerle süsleyen bu zat,kendisine de,tüm ustalığını kullanıp işte bu adacoğı yapmıştı.Sonra da bunun üzerine kendi zevkine göre bir ev yapmıştı.Ada nın boğaza bakan tarafında ,iki katlı,beyaz boyalı bir konak yavrusu olmuştu.Bu,ayrıca adanın Marmara'ya bakan tarafına doğru da tek katlı ve yine beyaz boyalı ahşap bir de ek bina da yapmıştı.

Sarkis bey Istanbulda pek çok binaya imza atmış,saray başmimari idi.Beyletbeyi sarayı,Çırağan saray,Yildiz sarayı,Baltalimanı sahil sarayı,Ayazağaı kasrı,kalender kasrı,Kağıthane kasrı,Topkapı sarayındaki mecidiye kasrı,Zincirlikuyu kasrı,Taşkışla Maçka Silahhanesi,Aksaray Valide camii,Kağıthana Çağlayan Camii,Yıldız Camii,Çırağan Camii,bugün Istanbul Üniversitesi merkez binası olarak kullanılan Harbiye nezareti binasi,Kasımpaşadaki  Bahriye Nezareti binası,Hereke köşkü, Sarkis Bey ve mensubu olduğu Balyan ailesinin ölümsüz eserlerindendir.

Sarkis Balyan,bu ada köşkü 1880 yılında Paris'tbe döndükten sonra kendisi için inşa etmişti.Daha doğrusu önce denizi üzerine gelişi güzel kaya parçalarından bir adacık yapmış,üzerine de bu güzel köşkü yapmıştı.Saraylar inşa etmiş bir Saray Başmimari  kendisi için yaptığı bu küçücük köşkte de büyük sanatının tüm ustalığını  ve inceliklerini göstermiş ve burayı adete cennetten bir köşe haline getirmişti.....Bu,görenlerin ortak görüşüdür.

Sarkis Balyan ölümüne kadar  burada yaşamıştı.Burada kurduğu atölyelerde çalışmış ve incelemerde bulunmuştu.Hayatının sonuna kadar burada mutlu bir yaşam sürmüştü.Bu büyük mimar 7 Kasım 1899 günü hakkın rahmetine kavuştu.Onun ölümünden sonra bu köşk de canlılığını tamamen yitirmişti.Uzunca bir süre kapalı ve bakımsız kalmış,sonra da varisler tarafından Şirket i Hayriye Dahili Vapur işletmesine kiralanmıştı.

Sarkis Balyan'ın,bakımsızlıktan harap olmuş bu köşk şirket tarafından yıkılmış ve kömür deposu haline getirilmiştir.Şirket bu adaya satın aldığı kömürleri yığmış ve Şirket i Hayriye'nin Bogaz hattında çalışan vapurları kömür ikmallerini buradan yapmışlardı.

Uzun yıllar kapkara bir kömür deposu olarak kalmıştı.Daha sonra Galatasaru Spor Klubu bu adacığa el atmıştı.Klubun bebekteki  denizcilik lokali  belediye tarafından yıkılınca ,Belediyeden yeni  bir denizcilik lokali istedi.Bunun için bu küçük adayı istediler.Uzun uğraşlardan sonra Ada Galatasaray klubunun olmui ve kapkara görüntüsünden kurtulmuş.Bugünkü halini almıştır. Yaklaşık 130 senelik bu ada boğazın incisidir.